Πολιτισμός
Στην Ελλάδα-όπως και στις άλλες χώρες- διακρίνουμε δύο ομάδες Ρομά: τους μετακινούμενους και τους εγκατεστημένους.
- Οι πρώτοι συνεχίζουν τη νομαδική ζωή και είναι συνήθως πλανόδιοι έμποροι φρούτων, λαχανικών, μικροεπίπλων και άλλων ειδών οικιακής χρήσης, όπως επίσης και παλαιοπώλες και ρακοσυλλέκτες.
- Οι δεύτεροι κατοικούν στις παρυφές των μεγάλων αστικών κέντρων, σε συνοικίες υποβαθμισμένες. Τα επαγγέλματα που εξασκούν έχουν σχέση συνήθως με το εμπόριο και πολύ πιο σπάνια με εξαρτημένη μισθωτή εργασία.
Πάντως όλοι οι Ρομ στα σχετικά με τη μουσική επαγγέλματα (οργανοπαίκτες, τραγουδιστές κλπ.) έχουν ισχυρή παράδοση και πολιτισμό.
Κυριότερες σήμερα ασχολίες τους είναι :
- Το εμπόριο κυρίως στις λαϊκές αγορές
- Η προσφορά εποχιακής εργασίας (Καρπούζι , βαμβάκι κλπ)
- Η Μουσική.
Ρητό : "Opre Roma " (Οι Ρομ προχωρούν).
Τραγούδια : Το τραγούδι "Gelem, gelem," επίσης γνωστό ως "Djelem, djelem" και "Opre Roma," επιλέχτηκε ως ύμνος Romani.
Σημαντική ημερομηνία : Η 8 Απριλίου θεσμοθετήθηκε ως διεθνής ημέρα Romani.
Διεθνείς οργανώσεις Ρομ : Έχουν γίνει τέσσερα συνέδρια παγκόσμιου Romani μέχρι σήμερα. Κύριοι στόχοι αυτών των συνεδριάσεων είναι η τυποποίηση της γλώσσας Romanes, οι επανορθώσεις από τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο , οι βελτιώσεις στα αστικά δικαιώματα και στην εκπαίδευση, που συντηρεί τον πολιτισμό Romani, και η διεθνής αναγνώριση των Ρομ ως εθνικής μειονότητας ινδικής προέλευσης.
Μεταξύ των κύριων οργανώσεων των Ρομ, η διεθνής ένωση Romani έχει συμβουλευτική θέση στο κοινωνικό και οικονομικό συμβούλιο των Ηνωμένων Εθνών.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει εγκρίνει τη χρήση της λέξης "Rroma" στα επίσημα έγγραφά του (CLRAE σύσταση 11 - Ιούνιος 1995).
Οι διεθνείες οργανώσεις των Rroma επιθυμούν την διάδοση και γενίκευση αυτών των βασικών όρων και αρχών, πρώτα πρώτα από τους ίδιους του Ρομ, ώστε να καταργηθεί η χρήση των μειωτικών, και δυσάρεστων ονομάτων, όπως "τσιγγάνοι", και να αποδοθεί ο πρέπων σεβασμός στη φυλή .
Διάφορα άλλα πολιτισμικά στοιχεία (πηγή: Βικιπαίδεια)
Το Εντερλέζι είναι ένα δημοφιλές παραδοσιακό λαϊκό τραγούδι της μειονότητας των Ρομά στα Βαλκάνια.
Το τραγούδι πήρε το όνομά του από το Εντερλέζι, μια γιορτή για την άνοιξη, ξεχωριστής σημασίας για τους τσιγγάνους Ρομά στα Βαλκάνια (και σε άλλα μέρη του κόσμου). Αυτή η γιορτή γιορτάζει την επιστροφή της άνοιξης.
Ederlezi είναι το όνομα τσιγγάνων για τη σερβική και βουλγαρική γιορτή του Αγίου Γεωργίου που γιορτάζεται στις 6 Μαΐου (αφού στις περισσότερες σλαβικές χώρες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το παλαιό ημερολόγιο ή, με το νέο ημερολόγιο, στις 23 Απριλίου).
Οι διάφορες βαλκανικές λέξεις (Herdeljez, Erdelezi) είναι παραλλαγές της τουρκικής Hıdırellez, γιορτή που σηματοδοτεί την αρχή της άνοιξης, η οποία εμφανίζεται περίπου 40 ημέρες μετά την εαρινή ισημερία.
Κυριότερη γιορτή
Η σημαντικότερη γιορτή των Ρομά είναι η γιορτή της Άνοιξης (Εντερλέζι). Η προέλευσή της είναι ελληνική και γιορτάζεται από 23 Απρίλη μέχρι 1 Μάη σε όλη την Ευρώπη.
ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΡΟΜ
Κάποιοι διάσημοι Τσιγγάνοι ή τσιγγάνικης καταγωγής είναι οι παρακάτω:
· Τσάρλι Τσάπλιν - Ηθοποιός
· Γιουλ Μπρίνερ - Ηθοποιός
· Μάικλ Κέιν - Ηθοποιός
· Μπομπ Χόσκινς - Ηθοποιός
· Κώστας Χατζής - Μουσικός, τραγουδιστής
· Αλέξανδρος Χατζής - Μουσικός, τραγουδιστής
· Βασίλης Παϊτέρης - Μουσικός, τραγουδιστής
· Μάκης Χριστοδουλόπουλος - Τραγουδιστής
· Ελένη Βιτάλη - Τραγουδίστρια
· Μανώλης Αγγελόπουλος - Τραγουδιστής
· Στάθης Αγγελόπουλος - Τραγουδιστής
· Χρήστος Πατσατζόγλου - Ποδοσφαιριστής
· Ειρήνη Μερκούρη - Τραγουδίστρια
Τραγούδια